مرکز خرید پروژه،پایان نامه،تحقیقات

بررسی نقش هوش معنوی و راهبرد های یادگیری خودتنظیمی بر عملکرد تحصیلی دانشجویانپسر دانشگاه فرهنگیان شهید بهشتی بندرعباس

چکیده:

در این تحقیق ارتباط بین هوش معنوی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی با عملکرد تحصیلی

دانشجویان پسر دانشگاه فرهنگیان مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور تعداد 150 نفر با روش نمونه

گیری تصادفی از بین دانشجویان پسر دانشگاه فرهنگیان شهر بندرعباس انتخاب شدند. پس از آن به منظور

استفاده (MSLQ) جمع آوری داده ها از پرسشنامه هوش معنوی و پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی

شد. و برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده، از رگرسیون خطی به روش همزمان ، ضریب همبستگی

برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید. spss پیرسون، استفاده شد. و از نرم افزار آماری 18

نتایج تجزیه و تحلیل فرضیات پژوهش مشخص کرد که بین هوش معنوی و خرده مقیاس های آن با

وجود دارد و خرده مقیاس های هوش معنوی پیش P<./ عملکرد تحصیلی رابطه مثبت معنادار در سطح 001

بینی کننده مناسبی برای عملکرد تحصیلی می باشند. همچنین مشخص شد که بین راهبردهای شناختی،

فراشناختی و انگیزشی یادگیری خودتنظیمی را عملکرد تحصیلی رابطه وجود دارد. و در نهایت نتایج تجزیه و

تحلیل رگرسیون نشان داد از بین راهبردهای یادگیری خودتنظیمی، راهبردهای شناختی و فراشناختی و مدیریت

معنادار شدند و توانستند عملکرد P<./ 6 در سطح 001 / 6/15 و 35 ،t منابع با مقادیر بتای 41 /.و 42 /. و مقادیر

تحصیلی را در بین دانشجویان پیش بینی نمایند. در حالی که از بین راهبردهای یادگیری، راهبرد انگیزشی از

لحاظ آماری معنادار نشد و نتوانست عملکرد تحصیلی را پیش بینی نماید.

ی

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده:............................................................................................................................................................................. 1

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1 . مقدمه.......................................................................................................................................................................... 3

2-1 . تعریف و بیان مسأله:.................................................................................................................................................... 6

3-1 . اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:................................................................................................................................ 10

4-1 . اهداف پژوهش.......................................................................................................................................................... 11

1-4-1 .هدف کلی :............................................................................................................................................................ 11

2-4-1 .اهداف جزئی : ..................................................................................................................................................... 11

5-1 . فرضیه های پژوهش:.................................................................................................................................................. 11

6-1 . تعریف واژه ها و اصطلاحات:................................................................................................................................... 12

1-6-1 . تعاریف مفهومی..................................................................................................................................... 12

2-6-1 . تعاریف عملیاتی:.................................................................................................................................... 13

فصل دوم : مروری بر تحقیقات انجام شده(ادبیات و مستندات ، چارچوب ها و مبانی ، سابقه و

پیشینه تحقیق)

1-2 مقدمه :....................................................................................................................................................................... 15

2-2 گستره نظری مسأله مورد پژوهش :............................................................................................................................. 15

1-2 -2 مفاهیم هوش :........................................................................................................................................ 15

1 -1-2-2 هوش :................................................................................................................................................ 15

2-1-2-2 تعریف هوش :..................................................................................................................................... 16

3-1-2-2 انواع هوش :......................................................................................................................................... 17

18....................................................................................................................: (PQ) 1-3-1-2-2 هوش بدنی

18...................................................................................................................: (IQ) 2-3-1-2-2 هوش عقلانی

18..................................................................................................................: (EQ) 3-3-1-2-2 هوش هیجانی

19.....................................................................................................................: (SQ) 4-3-1-2-2 هوش معنوی

4-1 -2-2 عوامل تعیین کننده هوش :.................................................................................................................. 19

ك

5-1-2-2 معنویت :.............................................................................................................................................. 20

2

2

1-4-6-5- ارزش های بنیادین :..................................................................... 37 1-2-2

2-4-6-5- فضایل بنیادین :............................................................................ 37 1-2-2

3-4-6-5- 1-2-2 تجارب بنیادین :........................................................................... 37

1- دیدگاه های مختلف در زمینه معنویت :.............................................................................. 23 5-1-2-2

1-1-5-1-2-2 دیدگاه الکینز :........................................................................................................... 23

2-1-5-1-2-2 دیدگاه فریدمن و مکدونالد :...................................................................................... 23

3-1-5-1-2-2 دیدگاه گاردنر :.......................................................................................................... 24

4-1-5-1-2-2 دیدگاه ویلیام وست :................................................................................................. 24

5-1-5-1-2-2 دیدگاه گروم :............................................................................................................ 24

6-1-5-1-2-2 دیدگاه ویگلزورث :................................................................................................. 24

2-5-1-2-2 تعاریف هوش معنوی :........................................................................................................ 25

3-5-1-2-2 ابعاد هوش معنوی :............................................................................................................. 28

4-5-1-2-2 مؤلفه های هوش معنوی از دیدگاه های مختلف :................................................................. 30

1-4-5-1-2- دیدگاه ایمونز :....................................................................................................... 32

2-4-5-1-2-2 دیدگاه فریدمن و مکدونالد :................................................................................. 33

3-4-5-1-2-2 دیدگاه نوبل و وگان :............................................................................................. 33

4-4-5-1-2-2 دیدگاه بروس لیچفیلد :......................................................................................... 33

5-4-5-1-2-2 دیدگاه مک مولن :................................................................................................ 34

5-5-1-2- مؤلفه های هوش معنوی در اسلام :..................................................................................... 34

6-5-1-2-2 مدل های هوش معنوی :...................................................................................................... 35

1-6-5-1-2-2 مدل چهار مؤلفه ای کینگ :........................................................................... 35

1-1-6-5-1-2-2 درك معنی فردی :.......................................................................... 35

2-1-6-5-1-2-2 آگاهی متعالی :............................................................................... 35

3-1-6-5-1-2-2 تفکر انتقادی وجودی :.................................................................... 35

4-1-6-5-1-2-2 حالات هوشیاری بسط یافته :.......................................................... 35

2-6-5-1-2-2 مدل زهر و مارشال :.................................................................................... 35

3-6-5-1-2-2 مدل پنچ مؤلفه ای ایمونز :........................................................................... 36

4-6-5-1-2-2 مدل پنج مؤلفه ای سیسک :.......................................................................... 37

ل

4-4-6-5- قابلیت های بنیادین :.................................................................... 37 1-2-2

5-4-6- نظام های نمادین :......................................................................... 37 5-1-2-2

5-6-5-1-2-2 مدل امرم :.......................................................................................................................... 37

1-5-6-5-1-2-2 هوشیاری :............................................................................................................. 38

1-1- دقت(توجه) :............................................................................................... 38 5-6-5-1-2-2

2-1- آگاهی فراعقلانی :......................................................................................... 38 5-6-5-1-2-2

3-1- عمل (تمرین) :............................................................................................. 38 5-6-5-1-2-2

2-5-6-5- متانت :................................................................................................................. 38 1-2-2

1-2-5-6-5- تقدیس :.......................................................................................................... 38 1-2-2

2-2-5-6-5- عشق :............................................................................................................... 38 1-2-2

3-2-5-6-5- توکل :............................................................................................................. 38 1-2-2

3-5-6-5-1-2-2 معنا :................................................................................................................... 38

4-5-6-5- تعالی :................................................................................................................. 38 1-2-2

1-4-5-6-5- ارتباط کامل، متقابل و مستقیم به شیوهای عقلانی :....................................... 38 1-2-2

2-4-5-6-5- کلنگری :..................................................................................................... 39 1-2-2

5-5-6-5- صداقت :.............................................................................................................. 39 1-2-2

1-5-5- پذیرش :..................................................................................................... 39 6-5-1-2-2

2-5-5-6-5-1-2-2 صراحت :................................................................................................... 39

2-2

7-5-6-5- وابستگی درونی :............................................................................................... 39 1-2-2

1-7-5-6-5- آزادی درونی به همراه فعالیت معقول :...................................................... 39 1-2-2

2-7-5-6-5- آزادی :..................................................................................................... 39 1-2-2

3-7-5-6-5-1-2-2 تشخیص :................................................................................................ 39

4-7-5-6-5-1-2-2 درستی :................................................................................................... 39

6-6-5-1-2-2 مدل نوبل :........................................................................................................ 39

7-6-5-1-2-2 مدل سه مؤلفه ای وگان :................................................................................... 39

7-5-1-2-2 اجزای هوش معنوی :............................................................................................................ 40

6-5-6-5-1- تسلیم آرام و بی دغدغه :.................................................................................... 39

1-6-5-6-5-1-2-2 آرامش :................................................................................................... 39

2-6-5-6-5-1-2-2 عدم خودخواهی و فروتنی :..................................................................... 39

م

1-7-5-1-2-2 عقل شهودی :.............................................................................................................. 40

2-7-5-1-2-2 ادراك مستدل :......................................................................................................... 40

3-7-5-1-2-2 آگاهی بر خواسته ها و نیات :..................................................................................... 40

4-7-5-1-2-2 قدرت و عدالت متمرکز :............................................................................................. 40

5-7-5-1-2-2 عشق و شفقت:............................................................................................................ 40

6-7-5-1-2-2 شفا و بخشش :.......................................................................................................... 40

7-7-5-1-2-2 زندگی باشوق :.......................................................................................................... 40

8-7-5-1-2-2 زندگی باوقار، یکدلی و تعهد :................................................................................... 41

5-1-2-2

3-2-2 عملکرد تحصیلی :.................................................................................................................................. 52

1-3-2-2 مفهوم عملکرد تحصیلی :............................................................................................................ 52

2-3-2-2 عوامل موثر در عملکرد تحصیلی :.............................................................................................. 54

9-7- پیوند و خدمت خلاق :.................................................................................................. 41

10-7-5-1-2-2 پادشاهی خداوند، شادی وتکامل، و زندگی همراه با هوش معنوی مطلوب :............. 41

2-2-2 راهبردهای یادگیری خودتنظیمی:.............................................................................................................. 41

1-2-2-2 تاریخچه یادگیری خودتنظیمی:..................................................................................................... 41

2-2-2-2 مفهوم یادگیری خودتنظیمی :...................................................................................................... 42

3-2-2-2 راهبردهای یادگیری :.................................................................................................................. 45

1-3-2-2-2 طبقه بندی راهبردهای یادگیری:................................................................................. 45

1-1-3-2-2-2 راهبردهای مرور ذهنی :.................................................................................. 45

2-1-3-2-2-2 راهبردهای بسط دهی :.................................................................................... 45

3-1-3-2-2-2 راهبردهای سازماندهی :.................................................................................. 46

4-1-3-2-2-2 راهبردهای نظارت بر درك مطلب :................................................................. 46

5-1-3-2-2-2 راهبردهای عاطفی :........................................................................................ 46

4-2-2-2 راهبردهای یادگیری خودتنظیمی :................................................................................................ 46

1-4-2-2-2 راهبردهای شناختی :....................................................................................................... 46

2-4-2-2-2 راهبردهای فراشناختی :.................................................................................................. 47

5-2-2-2 رابطه ی یادگیری خودتنظیمی وپیشرفت یادگیری :....................................................................... 48

6-2-2-2 ویژگی های یادگیرندگان برخوردار از توانایی خودتنظیمی در یادگیری :........................................ 48

7-2-2-2 آگاهی های فراشناختی و سبک های یادگیری :............................................................................ 50

ن

1-2- عوامل فردی :............................................................................................................... 54 3-2-2

2-2- عوامل خانوادگی و اجتماعی :....................................................................................... 54 3-2-2

3-2- عوامل آموزشگاهی :..................................................................................................... 54 3-2-2

4-2- جنس :.......................................................................................................................... 54 3-2-2

3-3-2-2 مفهوم پیشرفت یا موفقیت تحصیلی :........................................................................................... 55

4- عوامل موثر بر پیشرفت و افت تحصیلی :.................................................................................... 56 3-2-2

5- نظریه ی یادگیری خودتنظیمی و عملکرد تحصیلی :..................................................................... 57 3-2-2

6- نقش خودتنظیمی در پیشرفت تحصیلی :...................................................................................... 59 3-2-2

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

72..............................................................................................: (MSLQ) 6-3 پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی

-1-6-3 معرفی پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی :................................................................................. 72

2-6-3 روایی پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی :......................................................................... 73

3-6-3 پایایی پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی :.......................................................................... 73

4-6-3 شیوه نمره گذاری پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی :.......................................................... 74

7- رابطه ی خودتنظیمی یادگیری با مهارت ها و پیشرفت تحصیلی دانشجویان :............................... 62 3-2-2

3-2 بررسی پیشینه مطالعاتی :............................................................................................................................................ 64

1-3-2 پژوهش های انجام شده پیرامون رابطه بین مؤلفه ها در خارج از کشور :............................................................ 64

2-3-2 پژوهش های انجام گرفته پیرامون رابطه مؤلفه ها در ایران :................................................................................. 66

1-3 مقدمه :....................................................................................................................................................................... 69

2-3 نوع پژوهش :............................................................................................................................................................ 69

3-3 جامعه آماری :............................................................................................................................................................ 69

4-3 نمونه و روش نمونه گیری :........................................................................................................................................ 69

1-4-3 تعیین حجم نمونه :........................................................................................................................................... 69

2-4-3 روش نمونه گیری :.......................................................................................................................................... 70

5-3 ابزارهای پژوهش :..................................................................................................................................................... 70

1-5-3 معرفی پرسشنامه هوش معنوی :.............................................................................................................. 70

1-1-5-3 روایی پرسشنامه هوش معنوی :................................................................................................... 70

2-1-5-3 پایایی پرسشنامه هوش معنوی :.................................................................................................. 71

3-1-5-3 شیوه نمره گذاری پرسشنامه هوش معنوی :................................................................................ 71

س

7-3 . نحوه اجرای تحقیق:................................................................................................................................................... 74

8-3 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات :............................................................................................................................... 74

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل و بیان نتایج حاصل از تحقیق

3-3- فرضیه پژوهشی سوم :......................................................................................................................................... 81 4

4-3- فرضیه پژوهشی چهارم :...................................................................................................................................... 82 4

5-3- فرضیه پژوهشی پنجم :........................................................................................................................................ 83 4

6-3- فرضیه پژوهشی ششم :........................................................................................................................................ 83 4

7-3- فرضیه پژوهشی هفتم :......................................................................................................................................... 84 4

8-3- فرضیه پژوهشی هشتم :........................................................................................................................................ 85 4

فصل پنجم : بحث و تفسیر و نتیجه گیری و جمع بندی

1-5 مقدمه :....................................................................................................................................................................... 89

2-5 یافته های اصلی :....................................................................................................................................................... 89

3-5 محدودیت های پژوهش :........................................................................................................................................... 94

4-5 پیشنهادهای پژوهش :................................................................................................................................................. 95

منابع

منابع فارسی.............................................................................................................................................................. 98

منابع غیرفارسی .................................................................................................................................................... 101

پیوست

پیوست الف) پرسشنامه هوش معنوی : .................................................................................................................... 110

113......................................................................... (MSLQ) پیوست ب) پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی

1-4 مقدمه :....................................................................................................................................................................... 76

2-4 یافته های توصیفی پژوهش :....................................................................................................................................... 76

1-2-4 بومی و غیربومی :..................................................................................................................................... 76

2-2-4 رشته تحصیلی :........................................................................................................................................ 77

3-2-4 سن شرکت کننده ها :............................................................................................................................... 78

4-2-4 وضعیت تأهل :......................................................................................................................................... 79

3-4 یافته های استنباطی پژوهش :...................................................................................................................................... 80

1-3-4 فرضیه پژوهشی اول :........................................................................................................................................ 80

2-3-4 فرضیه پژوهشی دوم :......................................................................................................................................... 81

ع

چکیده انگلیسی.............................................................................................................................................................. 116

فهرست جدول ها

عنوان صفحه

10 . ضرایب همبستگی ساده بین باورهای انگیزشی مهارت های خود تنظیمی و عملکرد تحصیلی :........................ 83 - جدول 4

11 . جدول خلاصه مدل رگرسیون همزمان جهت پیش بینی متغیرعملکرد تحصیلی بر اساس راهبردهای یادگیری - جدول 4

1. پرسشنامه هوش معنوی :................................................................................................................................. 71 - جدول 3

1. توزیع فراوانی درصد و درصد تجمعی افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب بومی و غیر - جدول 4

بومی بودن:......................................................................................................................................................................... 76

2. توزیع فراوانی، درصد و درصد تجمعی افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر برحسب رشته - جدول 4

تحصیلی :........................................................................................................................................................................... 77

3. توزیع فراوانی، درصد و درصد تجمعی افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب سن :.......................... 78 - جدول 4

4 . توزیع فراوانی، درصد و درصد تجمعی افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب وضعیت تاهل :........ 79 - جدول 4

5. ضرایب همبستگی ساده بین هوش معنوی و عملکرد تحصیلی دانشجویان :..................................................... 80 - جدول 4

6. ضرایب همبستگی ساده بین خرده مقیاس های هوش معنوی و عملکرد تحصیلی :........................................... 81 - جدول 4

7. ضرایب همبستگی ساده بین راهبردهای یادگیری خود تنظیمی و عملکرد تحصیلی دانشجویان :........................ 81 - جدول 4

8. ضرایب همبستگی ساده بین راهبردهای شناختی یادگیری و عملکرد تحصیلی :................................................ 82 - جدول 4

9. ضرایب همبستگی ساده بین راهبردهای فرا شناختی یادگیری و عملکرد تحصیلی :........................................... 83 - جدول 4

خودتنظیمی :...................................................................................................................................................................... 84

12 . جدول خلاصه نتایج تحلیل واریانس یکراهه برای پیش بینی متغیر عملکرد تحصیلی بر اساس راهبردهای - جدول 4

یادگیری خودتنظیمی:......................................................................................................................................................... 84

13 . جدول ضرایب معادله رگرسیونی همزمان، متغیر راهبردهایی یادگیریخودتنظیمی:........................................... 85 - جدول 4

14 . جدول خلاصه مدل رگرسیون همزمان جهت پیش بینی متغیرعملکرد تحصیلی بر اساس خرده مقیاس های - جدول 4

هوش معنوی :.................................................................................................................................................................... 86

15 . جدول خلاصه نتایج تحلیل واریانس یکراهه برای پیش بینی متغیر عملکرد تحصیلی بر اساس راهبرد های - جدول 4

یادگیری خودتنظیمی :........................................................................................................................................................ 86

16 جدول ضرایب معادله رگرسیونی همزمان، متغیر خرده مقیاس های هوش معنوی :.......................................... 87 - جدول 4

ف

فهرست شکل ها

عنوان صفحه

1 هرم هوش های چندگانه :....................................................................................................................... 18 - شکل شماره 2

2 مدل هوش معنوی زهر و مارشال :.......................................................................................................... 34 - شکل شماره 2

42..............................................................:( 3 الگوی نظریه یادگیری خودتنظیمی پنتریچ و دی گروت( 1992 - شکل شماره 2

ص

فهرست نمودارها

عنوان صفحه

1. نمودارتوزیع درصد شرکت کنندگان در پژوهش حاضر بر حسب بومی و غیربومی :....................................... 77 - نمودار 4

2. نمودار ستونی توزیع درصد افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب رشته تحصیلی :........................... 78 - نمودار 4

3. نمودار ستونی توزیع درصد افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب سن :........................................... 79 - نمودار 4

4. نمودار ستونی توزیع درصد افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب وضعیت تاهل:............................ 80 - نمودار 4